Την ξεκάθαρη θέση της Ελλάδας για αποκλεισμό της Ρωσίας από το τραπεζικό σύστημα SWIFT μέσω «των πιο αυστηρών κυρώσεων», εξέφρασε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν το μεσημέρι του Σαββάτου.
Κάτι τέτοιο φέρονται να υποστηρίζουν και πολλές άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως η Κύπρος, η Ιταλία, η Γαλλία, ενώ Γερμανία και ΗΠΑ «μετρούν» τις δικές τους συνέπειες σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Τι είναι όμως το τραπεζικό σύστημα SWIFT και ποιες οι συνέπειές του στις ρωσικές τράπεζες;
Το SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) είναι ένα σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ των τραπεζών παγκοσμίως. Ένα διατραπεζικό σύστημα μέσω των οποίων τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καταγράφουν, ενημερώνουν και διεκπεραιώνουν διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές.
Περίπου 11.000 τράπεζες χρησιμοποιούν το διεθνές τραπεζικό σύστημα που ιδρύθηκε το 1973, έχει την έδρα του στο Βέλγιο και υπόκειται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Σύμφωνα με το CNN, τυχόν αποκλεισμός της Ρωσίας από το SWIFT θα σημαίνει ότι τα ρωσικά τραπεζικά ιδρύματα δεν θα μπορούν να προχωρούν σε διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές, γεγονός που θα έχει συνέπειες στις ρωσικές εταιρείες και στους ξένους πελάτες τους, ειδικά τους αγοραστές πετρελαίου και φυσικού αερίου, συναλλαγές οι οποίες γίνονται σε αμερικανικά δολάρια.
«Ο αποκλεισμός θα τερμάτιζε όλες τις διεθνείς συναλλαγές, θα πυροδοτούσε νομισματική αστάθεια και θα προκαλούσε τεράστιες εκροές κεφαλαίων», σύμφωνα με την Μαρία Σάγκινα, του Φινλανδικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων.
Ενώ όπως είχε εκτιμήσει ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας, Αλεξέι Κούντριν το 2014, τυχόν αποκλεισμός της Ρωσίας από το SWIFT θα είχαν ως αποτέλεσμα την συρρίκνωση της ρωσικής οικονομίας κατά 5%.
Το SWIFT είχε αποσυνδέσει τις ιρανικές τράπεζες το 2012, στο πλαίσιο των κυρώσεων της ΕΕ εναντίον της Τεχεράνης για το πυρηνικό της πρόγραμμα. Το Ιράν είχε χάσει τότε περίπου τα μισά από τα έσοδά του από τις εξαγωγές πετρελαίου και το 30% από το διεθνές εμπόριο. Οι Αμερικανοί είχαν ζητήσει να αποκοπεί και η Ρωσία το 2014 (Κριμαία), αλλά το αίτημά τους δεν είχε γίνει δεκτό.
Όπως πάντως επισημαίνει το CNN, οι ΗΠΑ και η Γερμανία είναι οι χώρες που έχουν να χάσουν τα περισσότερα εάν η Ρωσία αποκλειστεί από το SWIFT, καθώς οι τράπεζες τους χρησιμοποιούν περισσότερο το διεθνές τραπεζικό σύστημα, προκειμένου να επικοινωνούν με τις ρωσικές.
Πάντως, την Πέμπτη ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τόνισε ότι ο αποκλεισμός των ρωσικών τραπεζών από το SWIFT δεν είναι η κατεύθυνση που οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιθυμούν αυτή τη στιγμή, αλλά υπογράμμισε πως μια τέτοια κίνηση θα συνιστά «πάντα μια επιλογή».
