Με μια σειρά νέων διαταγμάτων, ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να τετραπλασιάσει την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στις ΗΠΑ μέσα στα επόμενα 25 χρόνια. Παρά το γεγονός ότι είναι αρνητής της κλιματικής αλλαγής, παρουσιάζει την πυρηνική ενέργεια ως «ασφαλή και καθαρή» λύση για τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας, την ώρα που αυξάνεται κατακόρυφα η εγχώρια ζήτηση λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης των data centers, της τεχνητής νοημοσύνης και των κρυπτονομισμάτων.
Η εξάρτηση από τη Ρωσία και την Κίνα για εμπλουτισμένο ουράνιο και πυρηνικά καύσιμα εντείνει την ανάγκη για εγχώρια παραγωγή. Ο Λευκός Οίκος δήλωσε πως «η Αμερική ξεκινά μια πυρηνική αναγέννηση», με στόχο την αποκατάσταση του ρόλου της ως παγκόσμιου ηγέτη στην πυρηνική ενέργεια. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η μείωση του χρόνου έγκρισης για νέους πυρηνικούς αντιδραστήρες σε μόλις 18 μήνες. Παράλληλα, προωθείται η μεταρρύθμιση της Ρυθμιστικής Επιτροπής Πυρηνικής Ενέργειας (NRC), προκαλώντας ανησυχίες για πιθανές χαλαρώσεις στους κανόνες ασφαλείας.
Οι ΗΠΑ σήμερα διαθέτουν 94 ενεργούς αντιδραστήρες, που καλύπτουν περίπου το 20% της ηλεκτρικής τους παραγωγής, αλλά οι περισσότεροι είναι γερασμένοι, με μέση ηλικία τα 42 έτη. Από το 1978 έχουν κατασκευαστεί μόνο δύο νέοι αντιδραστήρες, καθώς το κόστος και ο χρόνος υλοποίησης είναι απαγορευτικά, ενώ οι επενδυτές είναι διστακτικοί λόγω του υψηλού ρίσκου. Ακόμη και επί Μπάιντεν, παρά τις επιδοτήσεις και τα κίνητρα, η πρόοδος ήταν αργή.
Η κυβέρνηση Τραμπ πηγαίνει πολύ παραπέρα: επικαλούμενη «ενεργειακή ανεξαρτησία» και «εθνική ασφάλεια», ζητά επανεξέταση των προτύπων ακτινοβολίας και προετοιμάζει το Πεντάγωνο για παραγγελίες αντιδραστήρων για στρατιωτικές βάσεις. Εταιρείες όπως η Oklo, με στήριξη από τον φιλοτραμπικό Σαμ Άλτμαν, βλέπουν ήδη τις μετοχές τους να εκτοξεύονται. Ωστόσο, ειδικοί προειδοποιούν για υπονόμευση της πυρηνικής ασφάλειας, καθώς οι νέες πολιτικές παρακάμπτουν κρίσιμες ανησυχίες για την προστασία εργαζομένων και κοινού.
Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ αναμένεται να φτάσει σε ιστορικό υψηλό το 2026, ενώ η κυβέρνηση Τραμπ, στο πλαίσιο γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων κυρίως με την Κίνα, έχει κηρύξει κατάσταση ενεργειακής έκτακτης ανάγκης. Εν μέσω διεθνών διαπραγματεύσεων, οι ΗΠΑ συνομιλούν με τη Σαουδική Αραβία για ανάπτυξη πυρηνικών σταθμών, σε μια συμφωνία που ενδέχεται να περιλαμβάνει επενδύσεις σε εργοστάσια εμπλουτισμού ουρανίου επί αμερικανικού εδάφους. Παράλληλα, οι ΗΠΑ πιέζουν το Ιράν σε συνομιλίες για το πυρηνικό του πρόγραμμα, αν και η Τεχεράνη αντιδρά έντονα στην πιθανότητα εξαγωγής του εμπλουτισμένου της ουρανίου.
Με όλα τα παραπάνω, γίνεται φανερό πως οι εξελίξεις στην αμερικανική πυρηνική πολιτική δεν αφορούν μόνο την ενέργεια, αλλά και την παγκόσμια στρατηγική ισχύ και τις γεωπολιτικές ισορροπίες. Η «πυρηνική αναγέννηση» που εξαγγέλλει ο Τραμπ ανοίγει νέα κεφάλαια στη διεθνή σκηνή, με άγνωστο ακόμα το τελικό κόστος για την ασφάλεια και το περιβάλλον.
