Η γεωπολιτική σκακιέρα στη Λιβύη αλλάζει ραγδαία, με την Τουρκία να εδραιώνει έναν ισχυρό στρατηγικό άξονα στα νότια της Ελλάδας, προκαλώντας ανησυχίες στην Αθήνα και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Σε μία απρόσμενη τροπή των εξελίξεων, οι δυνάμεις του Λίβυου στρατάρχη Χαφτάρ, ο οποίος είχε στο παρελθόν ευνοϊκές σχέσεις με την Ελλάδα, φαίνεται πλέον να συμμαχούν στενά με την Τουρκία.
Η πιο πρόσφατη ένδειξη αυτής της προσέγγισης είναι η συνάντηση του Τούρκου προξένου Σερκάν Καραμανλίογλου με ανώτερους αξιωματούχους της Γενικής Διοίκησης του Εθνικού Στρατού της Λιβύης (LNA) στη Βεγγάζη. Το κύριο αντικείμενο της συνομιλίας ήταν η επαναλειτουργία του τουρκικού προξενείου, γεγονός που σηματοδοτεί μια νέα φάση εμβάθυνσης των διμερών σχέσεων.
Την ίδια στιγμή, πτήσεις χωρίς αναγνωρισμένα διακριτικά, όπως ένα Boeing 747-409F, που καταγράφηκε να πετάει προς την ανατολική Λιβύη, εγείρουν ερωτήματα για κρυφές αποστολές τουρκικής υλικοτεχνικής υποστήριξης, πιθανότατα σχετιζόμενες με στρατιωτική ενίσχυση της περιοχής.
Παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις περί «διπλωματίας», η Άγκυρα εντείνει τη στρατιωτική της παρουσία τόσο στη Λιβύη όσο και στη Συρία, προσθέτοντας νέα δεδομένα στο ήδη τεταμένο τοπίο της Ανατολικής Μεσογείου. Δορυφορικές εικόνες έχουν δείξει την εγκατάσταση αντιαεροπορικών συστημάτων “Κορκούτ” στην αεροπορική βάση Al-Watiya, κοντά στα παράλια της δυτικής Λιβύης. Πρόκειται για μια σημαντική βάση που λειτουργεί ως αεροναυτικό ορμητήριο για τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις.
Η βάση Watya, εξοπλισμένη με προηγμένα όπλα και προσωπικό, αποτελεί σήμερα κομβικό σημείο για τις επιχειρήσεις της Τουρκίας στη Βόρεια Αφρική, με στόχο τον έλεγχο των θαλάσσιων διαδρόμων που οδηγούν νοτίως της Κρήτης. Παράλληλα, η ναυτική βάση της Μισράτα έχει αναβαθμιστεί, μετατρεπόμενη σε σταθμό υποστήριξης για τουρκικά πολεμικά πλοία και υποβρύχια.
Οι τουρκικές πηγές επιχειρούν να δικαιολογήσουν την αυξημένη παρουσία στο λιμάνι της Μισράτα ως «μέσο προστασίας των γεωτρητικών δραστηριοτήτων». Ωστόσο, είναι προφανές πως πρόκειται για μια μεγαλύτερη στρατηγική, με την Τουρκία να επεκτείνει τον στρατιωτικό της έλεγχο στην περιοχή.
Το λιμάνι της Μισράτα και η βάση Watya θα είναι διαθέσιμες μονίμως στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, σύμφωνα με τουρκικές επίσημες δηλώσεις, επιτρέποντας άμεσες παρεμβάσεις στις εξελίξεις σε Αίγυπτο, Ελλάδα και Κρήτη.
Ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει ξεκαθαρίσει την πρόθεσή του να “αναστήσει” την Οθωμανική αυτοκρατορία, μιλώντας πρόσφατα για ένωση Τούρκων, Κούρδων και Αράβων σε μια νέα περιφερειακή γεωπολιτική συμμαχία. Σε αυτό το πλαίσιο, η Λιβύη λειτουργεί ως προγεφύρωμα των τουρκικών επεκτατικών βλέψεων προς την καρδιά της Ανατολικής Μεσογείου.
Για την Ελλάδα, η απειλή πλέον δεν προέρχεται μόνο από τα ανατολικά, τον Έβρο και τα νησιά του Αιγαίου, αλλά και από τα νότια – μέσω Λιβύης – και βορειοδυτικά μέσω της τουρκικής ναυτικής βάσης στην Αλβανία. Η χώρα μας οφείλει να προετοιμαστεί για πολυμέτωπη άμυνα, εάν οι εξελίξεις οδηγήσουν σε στρατιωτική κλιμάκωση.
Η νέα τάξη πραγμάτων αναδεικνύει την τουρκική πρόθεση να κυριαρχήσει στην Ανατολική Μεσόγειο, χρησιμοποιώντας κάθε διαθέτο μέσο – από στρατιωτικές βάσεις έως ενεργειακές συμμαχίες – προκειμένου να κατοχυρώσει δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες που αμφισβητεί ανοικτά η Ελλάδα.
