Σε κρίσιμο διπλωματικό σημείο φαίνεται να εισέρχονται οι ελληνο-λιβυκές σχέσεις, με αφορμή τις προγραμματισμένες γεωτρήσεις για υδρογονάνθρακες σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης. Η ελληνική κυβέρνηση ενεργοποίησε τη διαδικασία χορήγησης αδειών, κάτι που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και στις δύο λιβυκές πλευρές: την κυβέρνηση της Τρίπολης και τις αρχές της Βεγγάζης.
Η Τρίπολη Καταγγέλλει την Αθήνα
Το Υπουργείο Εξωτερικών της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά, η οποία ελέγχει την Τρίπολη, κατηγόρησε την Ελλάδα για παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων, δηλώνοντας ότι η χάραξη οικοπέδων νότια της Κρήτης γίνεται χωρίς προηγούμενη νομική συμφωνία και κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου. Η λιβυκή ηγεσία αρνείται κάθε δραστηριότητα έρευνας και εκμετάλλευσης στην επίμαχη περιοχή, θεωρώντας ότι μέρος αυτής εμπίπτει σε διαφιλονικούμενες θαλάσσιες ζώνες.
Chevron και Ενδιαφέρον για τα Οικόπεδα
Το ενδιαφέρον της Chevron για συγκεκριμένα θαλάσσια οικόπεδα έχει δώσει μεγαλύτερη διάσταση στο ζήτημα. Η είσοδος ενός τόσο ισχυρού ενεργειακού παίκτη αλλάζει τα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο, ενισχύοντας τις ελληνικές στρατηγικές κινήσεις.
Αντίδραση και από τη Βεγγάζη
Η Ανατολική Λιβύη, υπό την επιρροή του στρατάρχη Χαφτάρ, υιοθέτησε παρόμοια στάση με την Τρίπολη, κατηγορώντας την Ελλάδα ότι ενεργεί μονομερώς. Το Υπουργείο Εξωτερικών της Βεγγάζης δήλωσε ότι οποιαδήποτε δραστηριότητα σε αμφισβητούμενες περιοχές χωρίς συναίνεση της Λιβύης είναι παράνομη και επιθετική, ενώ προειδοποίησε ότι αυτό μπορεί να υπονομεύσει τη σταθερότητα στη Μεσόγειο.
Η Ελληνική Απάντηση: Σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο
Από ελληνικής πλευράς, πηγές του Υπουργείου Ενέργειας τόνισαν πως η Ελλάδα ασκεί νόμιμα τα κυριαρχικά της δικαιώματα με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας. Παράλληλα, η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει ανοιχτή στον διάλογο, αλλά μόνο στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας.
Η Σκιά του Τουρκολιβυκού Μνημονίου
Στην εξίσωση επανέρχεται και το παράνομο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο του 2019, με τη Λιβύη να καταθέτει ρηματικές διακοινώσεις στον ΟΗΕ, απορρίπτοντας την Ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία ΑΟΖ και προβάλλοντας διεκδικήσεις έως την Κρήτη. Η Αθήνα απαντά αποφασιστικά, επισημαίνοντας ότι το Διεθνές Δίκαιο δεν καθορίζεται από μονομερείς δηλώσεις.
Το Παράδοξο: Οι Λίβυοι Σέβονται τη Μέση Γραμμή Όταν Υπογράφουν Συμφωνίες
Παρά τη ρητορική των τελευταίων ημερών, στο μνημόνιο συνεργασίας Λιβύης-Τουρκίας του Ιουνίου για σεισμικές έρευνες σε τέσσερα θαλάσσια οικόπεδα, οι περιοχές αυτές βρίσκονται νότια της μέσης γραμμής Ελλάδας-Λιβύης. Αυτό δείχνει ότι σε διμερείς ενεργειακές συμφωνίες, η Λιβύη αποδέχεται τη μέση γραμμή, γεγονός που αναιρεί τις μονομερείς καταγγελίες κατά της Ελλάδας.
Διπλωματικές Εξελίξεις και Επίσκεψη Γεραπετρίτη
Η ελληνική διπλωματία, παρά τις προκλήσεις, διατηρεί την πρόθεσή της να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας. Προγραμματίζεται επίσκεψη του ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη σε Βεγγάζη και Τρίπολη, ως κίνηση αποκλιμάκωσης. Παράλληλα, η Αθήνα διαμηνύει ότι δεν θα ανεχτεί καμία παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, και επιμένει στην προάσπιση της διεθνούς νομιμότητας.
