Στο προσκήνιο της διεθνούς γεωπολιτικής σκηνής έχει εισέλθει μια εξέλιξη που θα μπορούσε να μεταβάλει ριζικά τις ισορροπίες στον Καύκασο. Η πρόταση για ενδεχόμενη εγκατάσταση βάσης του ΝΑΤΟ στην περιοχή Khachmaz του Αζερμπαϊτζάν, μόλις μερικά χιλιόμετρα από τα ρωσικά σύνορα, απειλεί να ανοίξει νέο μέτωπο έντασης ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία.

Η πληροφορία δημοσιοποιήθηκε μέσα από άρθρο του αναλυτή Σεμίρ Βελίγιεφ στην έγκυρη πηγή Caliber.az και έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις και προβληματισμό στις διεθνείς διπλωματικές και στρατιωτικές κοινότητες.

Το Αζερμπαϊτζάν ως κρίσιμος κόμβος για τη Δύση

Η εν λόγω περιοχή δεν είναι απλώς ένα γεωγραφικό σημείο ενδιαφέροντος. Το Αζερμπαϊτζάν αποτελεί νευραλγικό ενεργειακό κόμβο, συνδέοντας τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου με την καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ενεργειακή κρίση και η ανάγκη απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια, έχουν φέρει το Μπακού πιο κοντά στις δομές της Δύσης.

Επιπλέον, η στρατηγική σχέση του Αζερμπαϊτζάν με την Τουρκία, η οποία είναι ήδη βασικός παίκτης στο ΝΑΤΟ, δημιουργεί έδαφος για περαιτέρω στρατιωτική σύμπραξη με τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.

Η ρωσική απειλή και η σκιά της Ουκρανίας

Μια πιθανή στρατιωτική παρουσία του ΝΑΤΟ τόσο κοντά στα σύνορα της Ρωσίας δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη από το Κρεμλίνο. Η Μόσχα βλέπει την επέκταση της Συμμαχίας στον μετασοβιετικό χώρο ως ευθεία απειλή, με ιστορικό προηγούμενο την Ουκρανία.

Το ερώτημα δεν είναι αν ο Πούτιν θα αντιδράσει – αλλά πώς και πότε.

Με δεδομένη την επιθετική στρατηγική που ακολουθεί η Ρωσία όταν αισθάνεται “περικυκλωμένη”, η περίπτωση του Αζερμπαϊτζάν θα μπορούσε να μετατραπεί σε επόμενο θερμό επεισόδιο, αν το σενάριο βάσης προχωρήσει.

Η στροφή της Μπακού προς τη Δύση: Σύμπτωση ή στρατηγικό σχέδιο;

Το άρθρο του Βελίγιεφ δεν μοιάζει με μια απλή αναφορά. Αντανακλά μια ευρύτερη τάση φιλοδυτικής ρητορικής στο εσωτερικό του Αζερμπαϊτζάν, η οποία ενισχύεται από τη συνεργασία με τη Δύση στον τομέα της ενέργειας, αλλά και από τη συνεχή στρατιωτική υποστήριξη της Άγκυρας.

Η ιδέα μιας ΝΑΤΟικής βάσης “καλλιεργείται” πλέον δημόσια, γεγονός που μπορεί να αποτελεί δοκιμή αντιδράσεων – εντός και εκτός χώρας.

Ένα ακόμα κρίσιμο μέτωπο στον Καύκασο;

Η περιοχή του Καυκάσου παραμένει ένα εξαιρετικά ευαίσθητο γεωπολιτικό πεδίο, όπου οι ισορροπίες είναι εύθραυστες και η επιρροή ΗΠΑ, Ρωσίας, Τουρκίας και Ιράν συγκρούεται. Η εγκατάσταση μιας ΝΑΤΟικής βάσης στο Khachmaz θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης για ευρύτερες ανακατατάξεις.

Είναι το Αζερμπαϊτζάν ο επόμενος “παίχτης-κλειδί” στη μεγάλη γεωπολιτική παρτίδα της Δύσης με τη Ρωσία;

Ώρα αποφάσεων για τη διεθνή κοινότητα

Η συζήτηση γύρω από μια πιθανή βάση του ΝΑΤΟ στο Αζερμπαϊτζάν δεν είναι θεωρητική. Αν και δεν έχει ληφθεί επίσημη απόφαση, το γεωπολιτικό περιεχόμενο της πρότασης και ο συμβολισμός της θέσης δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας. Μια τέτοια κίνηση θα αναδιαμορφώσει τις γεωστρατηγικές προτεραιότητες τόσο της Μόσχας όσο και του ΝΑΤΟ και θα αποτελέσει σημείο καμπής για τη σταθερότητα της περιοχής.