Έντονη ανησυχία έχει προκαλέσει στην Αθήνα η νέα τουρκολιβυκή συμφωνία για ενεργειακές έρευνες σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης, μια ενέργεια που εγείρει σοβαρά ζητήματα κυριαρχικών δικαιωμάτων και πιθανών γεωπολιτικών εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η συμφωνία αυτή υπεγράφη ανάμεσα στη λιβυκή κρατική εταιρεία πετρελαίου NOC και την τουρκική TPAO, και αφορά σεισμικές έρευνες σε τέσσερα υπεράκτια θαλάσσια τεμάχια, τα οποία, σύμφωνα με χάρτες που δόθηκαν στη δημοσιότητα, γειτνιάζουν με περιοχές ελληνικής κυριαρχίας που έχουν ήδη παραχωρηθεί στην ExxonMobil για έρευνες.
Η Ελλάδα Στέλνει Μήνυμα: “Καμία Παραβίαση Δεν Θα Γίνει Ανεκτή”
Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι, αν και οι έρευνες φαίνεται να κινούνται νοτίως της μέσης γραμμής, η Ελλάδα είναι σαφής: δεν θα αποδεχτεί καμία απόπειρα προσβολής των εθνικών της συμφερόντων.
Το συγκεκριμένο σημείο αφορά την ΑΟΖ νότια και νοτιοανατολικά της Κρήτης, που καθορίστηκε από την ελληνική νομοθεσία και η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο παλαιότερων τουρκικών αμφισβητήσεων.
Κλιμάκωση της Έντασης με Λιβύη
Η υπογραφή του μνημονίου έρχεται σε μια περίοδο αυξημένης έντασης μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης, μετά από δηλώσεις της Τρίπολης και της Βεγγάζης ότι τα ελληνικά ενεργειακά τεμάχια καταπατούν τα «κυριαρχικά δικαιώματα» της Λιβύης. Η Αθήνα απορρίπτει κατηγορηματικά αυτούς τους ισχυρισμούς, θεωρώντας τους ανυπόστατους και προκλητικούς.
Η ένταση μεταφέρθηκε και σε διεθνές επίπεδο, καθώς οι πρέσβεις των δύο χωρών συγκρούστηκαν στον ΟΗΕ, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας, σε μια σαφή ένδειξη διπλωματικού ρήγματος με ευρύτερες επιπτώσεις.
Οι Όροι της Τουρκολιβυκής Συνεργασίας
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της NOC, προβλέπεται η διενέργεια σεισμικών ερευνών 2D σε μήκος 10.000 χιλιομέτρων, με στόχο την ανάλυση των δεδομένων σε διάστημα μέχρι 9 μήνες. Η υπογραφή της συμφωνίας έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη, με τη συμμετοχή υψηλόβαθμων στελεχών και από τις δύο πλευρές.
Το Γεωπολιτικό Υπόβαθρο της Συμφωνίας
Η Τουρκία, με τις εντεινόμενες παρεμβάσεις της στη Λιβύη, επιχειρεί να παγιώσει τον έλεγχό της στη Νότια Μεσόγειο, εκμεταλλευόμενη την πολιτική αστάθεια της Τρίπολης και διεκδικώντας ρόλο ρυθμιστή των ενεργειακών εξελίξεων στην περιοχή.
Η εν λόγω συμφωνία αναβιώνει τη διαβόητη τουρκολιβυκή συμφωνία του 2019, προκαλώντας ανησυχίες για νέα πρόκληση ενεργειακής και διπλωματικής κρίσης.
Η ελληνική κυβέρνηση, σε συντονισμό με τους συμμάχους της, εξετάζει όλες τις πιθανές κινήσεις, τόσο σε διπλωματικό επίπεδο όσο και στο πεδίο του διεθνούς δικαίου, ώστε να αποτρέψει τετελεσμένα σε βάρος της εθνικής κυριαρχίας.
