Οι πρόσφατες εξελίξεις στη ΝΑ Μεσόγειο και οι ενέργειες της Τουρκίας επανακαθορίζουν τις ισορροπίες στην περιοχή, προκαλώντας ανησυχία στην Αθήνα. Η Τουρκία εντείνει τις προσπάθειες προσέγγισης της Αιγύπτου, φιλοδοξώντας να εξουδετερώσει την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία για την ΑΟΖ, και να νομιμοποιήσει εμμέσως το παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο.
Ακολουθώντας μια στρατηγική “win-win”, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να μετατρέψει την Αίγυπτο από παρατηρητή σε σύμμαχο, ειδικά μετά την αναθέρμανση των σχέσεων με τον στρατηγό Χαφτάρ στη Λιβύη. Το τηλεφώνημα μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Αιγύπτου και Τουρκίας – Μπαντρ Αμπντέλ Άτι και Χακάν Φιντάν αντίστοιχα – ανέδειξε τον ρόλο της Λιβύης ως κρίσιμο πεδίο γεωπολιτικής διαπραγμάτευσης.
Κατά τη συνομιλία, η Αίγυπτος επανέλαβε την υποστήριξή της στην εδαφική ακεραιότητα της Λιβύης και απαίτησε τη διεξαγωγή εκλογών το ταχύτερο δυνατό, δίνοντας έμφαση στο δικαίωμα του λιβυκού λαού να αποφασίσει μόνος για το μέλλον του.
Παρά τις διπλωματικές κινήσεις της Αθήνας, η Τουρκία επιδιώκει να αποσπάσει την Αίγυπτο από τη συμμαχία με την Ελλάδα και την Κύπρο, στοχεύοντας να εφαρμόσει τη θεωρία της “Γαλάζιας Πατρίδας” που αγκαλιάζει και την ΑΟΖ του Καστελόριζου. Ο στόχος του Ερντογάν είναι να καταφέρει μέσω πολιτικών ανταλλαγμάτων να επαναχαράξει τα θαλάσσια σύνορα.
Πρόσφατη εκδήλωση στην τουρκική πρεσβεία στο Κάιρο, με τίτλο “Η αποστολή του ΝΑΤΟ: Παρελθόν, παρόν και η συνεργασία με την Αίγυπτο”, αποτέλεσε κίνηση-κλειδί. Εκεί αναδείχθηκε η φιλοδοξία της Τουρκίας να μοιραστεί μαζί με την Ιταλία τον ρόλο του σημείου επαφής του ΝΑΤΟ στην Αίγυπτο το 2025-2026.
Ο Τούρκος Πρέσβης στο Κάιρο, Σαλίχ Μουτλού Σεν, τόνισε ότι αυτή η πρωτοβουλία συμβαδίζει με τα 100 χρόνια διπλωματικών σχέσεων με την Αίγυπτο. Την ίδια ώρα, η Ιταλία, έχοντας κοινά συμφέροντα με την Τουρκία στη Λιβύη, στηρίζει έμμεσα την τουρκική στρατηγική.
Ο Ερντογάν εμφανίζεται πρόθυμος να προωθήσει ακόμα και την πλήρη ένταξη της Αιγύπτου στο ΝΑΤΟ, υποσχόμενος γεωπολιτικά και οικονομικά ανταλλάγματα, με στόχο την εξασφάλιση της υποστήριξης του Καΐρου στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μια κρίσιμη γεωπολιτική πρόκληση. Αν η Αίγυπτος πειστεί να αναθεωρήσει τη συνεργασία της με την Αθήνα, διακυβεύεται η συνοχή του μετώπου Αθήνα-Λευκωσία-Κάιρο. Η κυβέρνηση οφείλει να αντιδράσει άμεσα, ενισχύοντας τη διπλωματική της παρουσία και επιμένοντας στο διεθνές δίκαιο και τις υφιστάμενες συμφωνίες.
