Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τρόπους για να διευκολύνει τη διαδικασία διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσπαθώντας να παρακάμψει διμερείς διαφωνίες που για χρόνια μπλοκάρουν την ένταξη διαφόρων χωρών, ιδίως στο παρόν εύθραυστο γεωπολιτικό περιβάλλον.
Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου, η Επίτροπος Διεύρυνσης, Μάρτα Κος, δήλωσε ξεκάθαρα ότι η ΕΕ επιδιώκει να αποτρέψει την εργαλειοποίηση των εθνικών διαφορών, όπως εκείνη μεταξύ Βουλγαρίας και Βόρειας Μακεδονίας, προκειμένου να προχωρήσει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Η ίδια σημείωσε ότι η Βόρεια Μακεδονία θα πρέπει να υλοποιήσει συνταγματικές αλλαγές ώστε να ξεκινήσουν ουσιαστικά οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Παράλληλα, τόνισε ότι ο διάλογος με τη Βουλγαρία πρέπει να επανεκκινηθεί, εκφράζοντας την πρόθεση της να διαμεσολαβήσει, αν χρειαστεί.
Αναφερόμενη στην Αλβανία, η Κος έκανε λόγο για πρόοδο, καθώς έχουν ανοίξει 24 διαπραγματευτικά κεφάλαια. Παρόλα αυτά, το άλυτο θέμα της ΑΟΖ με την Ελλάδα παραμένει εμπόδιο, καθώς η επίλυσή του θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την προσχώρηση της χώρας.
Σε ό,τι αφορά τη Σερβία, η Επίτροπος κάλεσε τον πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και να καλλιεργήσει εμπιστοσύνη στον λαό, ενώ άσκησε κριτική για τη συμμετοχή του στους εορτασμούς στη Μόσχα, γεγονός που περιέπλεξε τις σχέσεις με τις Βρυξέλλες.
Για το Κοσσυφοπέδιο, ξεκαθαρίστηκε πως το μέλλον του στην ΕΕ εξαρτάται άμεσα από την εξομάλυνση των σχέσεών του με τη Σερβία, ενώ ζητήθηκε να συγκροτηθούν γρήγορα νέοι θεσμοί μετά τις εκλογές.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο, αλλά η πόρτα της ΕΕ παραμένει ανοικτή. Το Μαυροβούνιο, από την άλλη, θεωρείται παράδειγμα επιτυχημένης πορείας, με έξι κεφάλαια κλεισμένα και πιθανή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μέσα στο επόμενο έτος.
Η Γεωργία δέχτηκε σκληρή κριτική για την απομάκρυνση από τις ευρωπαϊκές αξίες, με προειδοποιήσεις για δημοκρατικό οπισθοδρομισμό.
Η Κος υπογράμμισε την ανάγκη για άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων με Ουκρανία και Μολδαβία, καθώς, όπως δήλωσε, όλες οι προϋποθέσεις έχουν πλέον ικανοποιηθεί. Κάλεσε το Συμβούλιο της ΕΕ να δράσει, τονίζοντας ότι η διεύρυνση αποτελεί θεμέλιο για την ειρήνη, την ασφάλεια και την ενότητα στην Ευρώπη.
Ωστόσο, Βούλγαροι ευρωβουλευτές αντέδρασαν έντονα, απορρίπτοντας τον ισχυρισμό περί «διμερών ζητημάτων» με τα Σκόπια και κάνοντας λόγο για πολιτική αδυναμία της Βόρειας Μακεδονίας να εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα του 2022.
Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα ανησυχεί για το ενδεχόμενο παράκαμψης της διαφοράς ΑΟΖ με την Αλβανία, καθώς αν δημιουργηθεί προηγούμενο με τη Βόρεια Μακεδονία, η Αλβανία ίσως επικαλεστεί ανάλογη αντιμετώπιση, κάτι που θα έβλαπτε τα εθνικά συμφέροντα.
