Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν ετοιμάζεται να κινηθεί νομικά κατά της Ρωσίας στα διεθνή δικαστήρια, με αφορμή την τραγική πτώση του αεροσκάφους της Azerbaijan Airlines τον περασμένο Δεκέμβριο, στην περιοχή του Ακτάου στο Καζακστάν, όπου 38 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

Η πτήση 8243, με πορεία από Μπακού προς Γκρόζνι, συνετρίβη κοντά στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας, γεγονός που οδήγησε το Μπακού να αναζητήσει ευθύνες σε κρατικό επίπεδο, θεωρώντας ότι η ρωσική πλευρά εμπλέκεται άμεσα στο περιστατικό.

Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγεφ, έχει ήδη δηλώσει δημόσια ότι υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία πως η κατάρριψη του αεροσκάφους προήλθε από τη Ρωσία, παρότι δεν αποδίδει πρόθεση στο περιστατικό. Ωστόσο, η επιμονή της Μόσχας να αποφεύγει σαφείς απαντήσεις έχει εντείνει την ένταση ανάμεσα στις δύο χώρες.

«Η αλήθεια είναι ξεκάθαρη. Το αεροσκάφος καταρρίφθηκε, και η Ρωσία γνωρίζει την αλήθεια – όπως και εμείς», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αλίγεφ.

Παρά την παρέλευση επτά μηνών από την τραγωδία, η Μόσχα έχει απαντήσει μόνο με την τυπική φράση ότι η έρευνα “βρίσκεται σε εξέλιξη”, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Γενικός Εισαγγελέας του Αζερμπαϊτζάν, ο οποίος απευθύνθηκε επίσημα στην Ερευνητική Επιτροπή της Ρωσίας.

Ο Αλίγεφ ανακοίνωσε ότι βρίσκεται ήδη σε φάση τελικής προετοιμασίας ενός διεθνούς νομικού φακέλου, με στόχο την κατάθεση επίσημης αγωγής κατά της Ρωσίας. Όπως είπε, το Αζερμπαϊτζάν είναι διατεθειμένο να περιμένει όσο χρειαστεί, ακόμα και δέκα χρόνια, ώστε να δικαιωθούν οι οικογένειες των θυμάτων και να αποδοθούν ευθύνες.

Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν προβάλλει τέσσερα ξεκάθαρα αιτήματα προς τη ρωσική πλευρά:

• Επίσημη παραδοχή ενοχής από τη Ρωσία.
• Δίωξη όσων ευθύνονται για την κατάρριψη.
• Αποζημίωση προς τις οικογένειες των θυμάτων.
• Οικονομική επανόρθωση για τις ζημιές της Azerbaijan Airlines (AZAL).

Η αποζημίωση δεν είναι μόνο οικονομική απαίτηση, αλλά και ηθική υποχρέωση, τόνισε ο Αλίγεφ, επισημαίνοντας ότι η Ρωσία «δεν ενεργεί όπως θα έπρεπε να πράξει ένας υπεύθυνος γείτονας».

Σημαντική πτυχή της υπόθεσης αποτελεί το γεγονός ότι, σύμφωνα με επίσημη έκθεση της αζερικής κυβέρνησης που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο, το αεροσκάφος καταρρίφθηκε από πυραυλικό σύστημα τύπου Pantsir-S, το οποίο αποτελεί ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικό όπλο.

Ήδη από τις 26 Δεκεμβρίου, μόλις μία μέρα μετά την πτώση, κυβερνητικές πηγές του Αζερμπαϊτζάν είχαν ενημερώσει μέσα ενημέρωσης, όπως το Euronews, ότι πύραυλος εδάφους-αέρος ήταν η πιθανή αιτία της τραγωδίας.

Αναλυτές σημειώνουν ότι η επιμονή του Μπακού να φέρει το ζήτημα στη διεθνή νομική σκηνή, έρχεται σε μια περίοδο όπου οι σχέσεις Αζερμπαϊτζάν–Ρωσίας βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, ενώ το Αζερμπαϊτζάν δηλώνει όλο και πιο καθαρά την υποστήριξή του στην Ουκρανία.

«Υποστηρίζουμε ανεπιφύλακτα την εδαφική ακεραιότητα και τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα της Ουκρανίας», ανέφερε σε πρόσφατη δήλωσή του ο Αλίγεφ, αφήνοντας σαφές πολιτικό μήνυμα απέναντι στη ρωσική στάση.

Η απόφαση του Αζερμπαϊτζάν να ακολουθήσει νομική οδό σε διεθνές επίπεδο ενδέχεται να ανοίξει νέο κεφάλαιο στις διπλωματικές εντάσεις στον ευρασιατικό χώρο και να αποτελέσει προηγούμενο για ανάλογες κινήσεις από άλλες χώρες που πλήττονται από στρατιωτική εμπλοκή ή αποτυχία λογοδοσίας.