Σε κατάσταση ενισχυμένης εγρήγορσης βρίσκεται η ελληνική κυβέρνηση, καθώς η επιτεινόμενη αστάθεια στη Μέση Ανατολή δημιουργεί νέες απειλές για την ελληνική οικονομία. Τα οικονομικά επιτελεία του κράτους παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, καθώς ένας παρατεταμένος πόλεμος ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ανάπτυξη, τον πληθωρισμό και τις ενεργειακές τιμές.
Η προοπτική εκτόξευσης της τιμής του πετρελαίου στα 130 δολάρια το βαρέλι προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, ειδικά από τη στιγμή που ο προϋπολογισμός του 2025 βασίζεται σε πολύ χαμηλότερη εκτίμηση (73,1 δολ./βαρέλι). Μια τέτοια εξέλιξη θα μεταφραζόταν άμεσα σε αύξηση του πληθωρισμού, πιέζοντας ακόμη περισσότερο τα ελληνικά νοικοκυριά.
Η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας, η ενεργειακή της εξάρτηση και η οικονομική της διασύνδεση με τη Μέση Ανατολή —μέσω εξαγωγών και τουρισμού— την καθιστούν εξαιρετικά ευάλωτη στις εξελίξεις. Το πιθανό κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το 30% του παγκόσμιου πετρελαίου, θα είχε εκρηκτικές συνέπειες στην παγκόσμια και κατ’ επέκταση στην ελληνική οικονομία.
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνουν ότι οι βραχυπρόθεσμοι φόβοι αφορούν κυρίως τις τιμές του πετρελαίου, ενώ αν ο πόλεμος παραταθεί, θα υπάρξουν προβλήματα εφοδιασμού, μείωση των εξαγωγών και τουριστική κάμψη. Όλα αυτά θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επιβράδυνση της ελληνικής ανάπτυξης.
Το πακέτο της ΔΕΘ σε αβεβαιότητα
Αβέβαιο παραμένει και το πακέτο μέτρων της ΔΕΘ, το οποίο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προγραμματίζει να παρουσιάσει τον Σεπτέμβριο. Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι «αν η σύγκρουση συνεχιστεί ή κλιμακωθεί, το πακέτο ενδεχομένως να αναθεωρηθεί πλήρως». Η αρχική πρόβλεψη θέλει τον δημοσιονομικό χώρο να φτάνει το 1,4 δισ. ευρώ για το 2026, ωστόσο αυτό είναι υπό αίρεση ανάλογα με την εξέλιξη της κρίσης.
Πιέσεις και από τη ναυτιλία
Η Ελλάδα, ως παγκόσμια ναυτιλιακή δύναμη, θα υποστεί άμεσα πλήγματα σε περίπτωση αποκλεισμού του Ορμούζ, καθώς οι εμπορικές ροές θα διαταραχθούν, προκαλώντας παγκόσμια πληθωριστική πίεση και συνεπώς νέο γύρο αύξησης τιμών και πιέσεων στην ελληνική αγορά.
Η μεγαλύτερη απειλή: Γενικευμένη κρίση
Το χειρότερο σενάριο, σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους, είναι η πρόκληση μιας διεθνούς οικονομικής κρίσης, αν οι εχθροπραξίες κλιμακωθούν και υπάρξει παγκόσμια αναταραχή στις αγορές ενέργειας και εμπορίου. Αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη για δημοσιονομική πειθαρχία, ενεργειακή αυτονομία και στρατηγικό σχεδιασμό.
Επιπτώσεις στη νομισματική πολιτική
Η Τράπεζα της Ελλάδος παρακολουθεί με ανησυχία το γεωπολιτικό ρίσκο, υπογραμμίζοντας ότι τα αποτελέσματα αυτής της έντασης ενδέχεται να μεταβάλουν τις ισορροπίες στην ευρωζώνη, κυρίως στον τομέα του πληθωρισμού. Όσον αφορά τα επιτόκια, οι προβλέψεις δείχνουν ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει τα επιτόκια στο 2% τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο, με πιθανές καθυστερήσεις στη μείωση τους.
Η οικονομική σταθερότητα της Ελλάδας είναι πλέον άμεσα εξαρτώμενη από τις γεωπολιτικές εξελίξεις, γεγονός που υπογραμμίζει την αναγκαιότητα για άμεσες, προσαρμοστικές πολιτικές και συνεχή αξιολόγηση κινδύνων.
