Σε μια σπάνια αλλά ουσιαστική διπλωματική παρέμβαση, ο πάπας Λέων ΙΔ΄ απηύθυνε προσωπική έκκληση στον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ζητώντας του να κάνει ένα αποφασιστικό βήμα που θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποκλιμάκωση της σύγκρουσης στην Ουκρανία.
Η ανακοίνωση του Βατικανού υπογράμμισε ότι ο προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας τόνισε τη σημασία του ανοιχτού διαλόγου και της προσπάθειας για θετική επαναπροσέγγιση ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές. Η τηλεφωνική συνομιλία, που αποτελεί και την πρώτη επικοινωνία μεταξύ του Λέοντα ΙΔ΄ και του Πούτιν από την ανάληψη των καθηκόντων του Ποντίφικα, σηματοδοτεί μια προσπάθεια της Αγίας Έδρας να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ειρήνη.
Από την πλευρά της Μόσχας, το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε την επικοινωνία, δηλώνοντας ότι ο Πούτιν επανέλαβε τη “δέσμευσή του στην ειρηνική διευθέτηση” της σύρραξης, αν και παράλληλα κατηγόρησε την Ουκρανία για προθέσεις περαιτέρω στρατιωτικής κλιμάκωσης.
Σύμφωνα με τη ρωσική ανακοίνωση, ο Ρώσος πρόεδρος επανέφερε στο τραπέζι τη ρητορική περί “βαθύτερων αιτίων” που πρέπει να αντιμετωπιστούν για να υπάρξει βιώσιμη λύση στο πρόβλημα. Δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι ο δρόμος της διπλωματίας παραμένει ανοιχτός, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που όμως δεν διευκρινίστηκαν.
Η πρωτοβουλία του Πάπα να καλέσει προσωπικά τον Πούτιν εκλαμβάνεται από πολλούς ως μια ένδειξη της ανησυχίας του Βατικανού για τις ανθρωπιστικές συνέπειες του πολέμου, αλλά και ως μια προσπάθεια της Εκκλησίας να διατηρήσει ρόλο διεθνούς διαμεσολαβητή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία είχε μέχρι σήμερα περιορισμένο ρόλο στις εξελίξεις της Ουκρανικής κρίσης, ωστόσο η συμβολική βαρύτητα του Πάπα και το ηθικό του κύρος φαίνεται πως επανέρχονται στο προσκήνιο.
Παρά το γεγονός ότι η συνομιλία δεν κατέληξε σε κάποια συγκεκριμένη συμφωνία, αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς την αναζήτηση ενός πιθανού διαύλου συνεννόησης, έστω και υπό συνθήκες γεωπολιτικής πόλωσης.
Η παρέμβαση αυτή έρχεται σε μια χρονική συγκυρία όπου οι διπλωματικές πρωτοβουλίες είναι ελάχιστες, γεγονός που ενισχύει τη σημασία της πρωτοβουλίας του Ποντίφικα, ακόμη και αν δεν οδηγήσει άμεσα σε αποτελέσματα.
