Σε μια δήλωση που έχει προκαλέσει αντιδράσεις και συζητήσεις διεθνώς, ο Μετίν Κιουλούνκ, σημαίνων στέλεχος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) στην Τουρκία, αποκάλυψε ένα όραμα που αγγίζει τα όρια της φαντασίας αλλά και του πολιτικού αναθεωρητισμού.
Κατά τη διάρκεια δημόσιας τοποθέτησής του, ο Κιουλούνκ υποστήριξε ότι η Τουρκία θα εξελιχθεί σε ένα νέο είδος υπερδύναμης, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «θα ιδρυθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Τουρκίας με επίκεντρο την Ανατολία».
Ένα Νέο “Όραμα” με Αυτοκρατορικό Άρωμα
Αν και δεν παρουσίασε συγκεκριμένο σχέδιο ή θεσμικό πλαίσιο για τη φανταστική αυτή “ομοσπονδία”, η φρασεολογία του παραπέμπει σε ιδεολογικά φορτισμένο αφήγημα με σαφείς επεκτατικές αναφορές. Ο ίδιος ανέφερε πως οι Τούρκοι θα κυριαρχήσουν στην ιστορία και θα διαδραματίσουν παγκόσμιο ρόλο, ενισχύοντας τις ανησυχίες ότι η ρητορική αυτή εξυπηρετεί νεο-οθωμανικά σχέδια επιρροής.
«Η Τουρκία δεν είναι απλώς κράτος, είναι αποστολή», υπονοεί μεταξύ των γραμμών ο Τούρκος πολιτικός, προβάλλοντας έναν ιδιότυπο πολιτικό μεσσιανισμό.
Διεθνής Αντίδραση και Ξέσπασμα στα Social Media
Η δήλωση του Κιουλούνκ έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκαλώντας έντονο σχολιασμό από πολίτες, αναλυτές και πολιτικούς σε όλο τον κόσμο. Αν και το τουρκικό κράτος δεν έχει υιοθετήσει επίσημα αυτή τη θέση, η σιωπή της Άγκυρας ενισχύει την αίσθηση ότι τέτοιες δηλώσεις αντανακλούν βαθύτερες στρατηγικές προθέσεις.
Η επιμονή του AKP σε οράματα ισχύος, σε συνδυασμό με τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, την Κύπρο και τη Μέση Ανατολή, δημιουργεί ένα επικίνδυνο μίγμα ρητορικής και γεωπολιτικών φιλοδοξιών.
Από το Οθωμανικό Παρελθόν στο Τουρκικό Μέλλον
Η έννοια των “Ηνωμένων Πολιτειών της Τουρκίας” θυμίζει περισσότερο ιδεολογική υπερκατασκευή παρά ρεαλιστικό σχέδιο. Ωστόσο, δεν μπορεί να αγνοηθεί ότι στην Τουρκία του 2025 ο εθνικισμός και ο ισλαμικός λαϊκισμός συμβαδίζουν με μια προσπάθεια επανερμηνείας της ιστορίας και επανατοποθέτησης της χώρας στον παγκόσμιο χάρτη ισχύος.
Η Ανατολία ως “κέντρο του κόσμου”, όπως περιέγραψε ο Κιουλούνκ, συνδέεται άμεσα με τη ρητορική του Προέδρου Ερντογάν και την επιθυμία του να αναδείξει την Τουρκία σε ηγέτιδα δύναμη στον μουσουλμανικό και όχι μόνο κόσμο.
Ποιες Είναι οι Πραγματικές Προθέσεις;
Αν και η δήλωση φαίνεται συμβολική ή ουτοπική, δεν παύει να αποτελεί μέρος της στρατηγικής επιρροής και της ψυχολογικής επιχειρηματολογίας που χρησιμοποιεί το τουρκικό καθεστώς.
Η ιστορία έχει δείξει ότι τα λόγια που μοιάζουν με υπερβολή σήμερα, ενδέχεται να αποτελέσουν πολιτικές πραγματικότητες αύριο, ειδικά όταν εξυπηρετούν αναθεωρητικές ατζέντες.
Η ιδέα μιας «τουρκικής υπερδομής» με περιφερειακή ή παγκόσμια απήχηση δεν είναι απλώς πολιτική ρητορεία – είναι εργαλείο πίεσης και ενίσχυσης του εσωτερικού εθνικισμού.
