Με νέες δηλώσεις που ενδέχεται να προκαλέσουν αναταράξεις στη γεωπολιτική σκακιέρα, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στο θέμα της προμήθειας των μαχητικών αεροσκαφών F-35 από τις ΗΠΑ, απαντώντας στις ανησυχίες που εκφράζονται —μεταξύ άλλων— από την Ελλάδα.
Κατά την επιστροφή του από το Αζερμπαϊτζάν, ο Ερντογάν μίλησε σε δημοσιογράφους εν πτήσει και θέλησε να δώσει σαφή πολιτικά μηνύματα, τόσο προς τη Δύση όσο και προς την Αθήνα.
“Η Ελλάδα δεν έχει λόγο να ανησυχεί”
Ο πρόεδρος της Τουρκίας χαρακτήρισε τις αντιδράσεις της Ελλάδας ως «άτοπες και δίχως νόημα», επισημαίνοντας πως η ενίσχυση της τουρκικής άμυνας δεν συνιστά απειλή για κανέναν, εκτός αν υπάρξει εχθρική στάση απέναντι στην Τουρκία.
«Η Τουρκία δεν αποτελεί απειλή για καμία χώρα που δεν απειλεί την ασφάλεια και τα συμφέροντά της και δεν της επιδεικνύει εχθρική στάση», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, ο Ερντογάν εμφανίστηκε καθησυχαστικός, υποστηρίζοντας πως η Τουρκία επιδιώκει την ειρήνη και την σταθερότητα, τονίζοντας πως σε κάθε κρίση της περιοχής η Άγκυρα αναλαμβάνει ρόλο ειρηνοποιού.
Στρατηγική σημασία των F-35 για την Τουρκία
Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο, το πρόγραμμα των F-35 δεν είναι μόνο στρατιωτικής σημασίας, αλλά και κομμάτι μιας ευρύτερης διεθνούς συνεργασίας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
«Εμείς θέλουμε τα F-35 πρωτίστως για τη δική μας ασφάλεια. Δεν είναι μόνο ένα ζήτημα τεχνολογίας, αλλά και ισχυρής συνεργασίας με τους συμμάχους μας», ανέφερε.
Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι το όλο ζήτημα έδωσε ώθηση στην τουρκική αμυντική βιομηχανία, σημειώνοντας πως η Τουρκία θα συνεχίσει να ενισχύει τις εγχώριες παραγωγικές της δυνατότητες.
Η συνομιλία με τον Ντόναλντ Τραμπ και οι παραδόσεις
Ένα από τα πλέον αποκαλυπτικά σημεία των δηλώσεων του Ερντογάν αφορά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στο περιθώριο της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
«Πιστεύω ότι ο κ. Τραμπ θα παραμείνει πιστός στη συμφωνία μας. Η σταδιακή παράδοση των F-35 στην Τουρκία θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια της θητείας του», είπε χαρακτηριστικά.
Η δήλωση αυτή ερμηνεύεται ως ξεκάθαρη πίεση προς την Ουάσιγκτον, εν όψει των αμερικανικών εκλογών, αλλά και ως μήνυμα προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που βλέπουν με καχυποψία τον επανεξοπλισμό της Άγκυρας.
Η στάση της Ελλάδας και η “λεπτή ισορροπία” στο Αιγαίο
Δεν είναι μυστικό πως η προμήθεια F-35 από την Τουρκία προκαλεί έντονη ανησυχία στην Αθήνα, καθώς αλλάζει άρδην τις αεροπορικές ισορροπίες στο Αιγαίο. Η Ελλάδα ήδη έχει υπογράψει σύμβαση για την παραλαβή 20 F-35 από τις ΗΠΑ, όμως το ενδεχόμενο εξοπλισμού και της Τουρκίας με το ίδιο προηγμένο μαχητικό αεροσκάφος μπορεί να εξουδετερώσει το ελληνικό πλεονέκτημα.
Ωστόσο, ο Ερντογάν επιχειρεί να εμφανιστεί ως “συνεργατικός σύμμαχος” στο ΝΑΤΟ, στέλνοντας το μήνυμα ότι ο εξοπλισμός της Τουρκίας δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αλλά ενισχύει τη συλλογική ασφάλεια.
Ερντογάν: «Ακολουθούμε το πνεύμα της Συμμαχίας»
Ο Τούρκος πρόεδρος επικαλέστηκε και τη συλλογική απόφαση του ΝΑΤΟ για αύξηση των αμυντικών δαπανών, υπονοώντας ότι η Τουρκία απλώς ευθυγραμμίζεται με τη στρατηγική της Συμμαχίας.
«Οι χώρες του ΝΑΤΟ πρέπει να ενισχύσουν την αμυντική τους υποδομή, ώστε να ενισχυθεί και η άμυνα του ΝΑΤΟ», υποστήριξε.
Με αυτή τη ρητορική, επιχειρεί να απομονώσει τη θέση της Ελλάδας ως υπερβολική ή αντιφατική, παρουσιάζοντας τις τουρκικές κινήσεις ως ορθολογικές και συμβατές με τις αποφάσεις των συμμάχων.
Επικίνδυνη ισορροπία ή διπλωματική ευκαιρία;
Η στάση του Ερντογάν εγείρει σημαντικά ερωτήματα για το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τον ρόλο των ΗΠΑ ως ρυθμιστή στην Ανατολική Μεσόγειο. Εάν οι ΗΠΑ επαναφέρουν πλήρως την Τουρκία στο πρόγραμμα των F-35, τότε θα μιλάμε για μια νέα εποχή στρατιωτικής ισορροπίας στην περιοχή.
Το μόνο βέβαιο είναι πως η συζήτηση για τα F-35 δεν έχει κλείσει — και οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι για την ασφάλεια στην περιοχή και τις σχέσεις Άγκυρας-Αθήνας.