Breaking News

Ισραηλινή επίθεση στο South Pars: Το φυσικό αέριο και οι πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν στο στόχαστρο

Η σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν πέρασε σε νέο επίπεδο το Σάββατο 14 Ιουνίου, όταν ισραηλινά πλήγματα στόχευσαν ενεργειακές εγκαταστάσεις στο κοίτασμα South Pars, τη σημαντικότερη υποδομή φυσικού αερίου του Ιράν. Ήταν η πρώτη φορά που επλήγησαν πεδία πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας, σε μια επιχείρηση που εντάσσεται στην ευρύτερη προσπάθεια αποτροπής ανάπτυξης πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη.

Το Ισραήλ χτύπησε επίσης αποθήκη καυσίμων και διυλιστήριο κοντά στην Τεχεράνη, όμως σύμφωνα με τις ιρανικές αρχές, η κατάσταση τέθηκε υπό έλεγχο γρήγορα. Παράλληλα, η στόχευση βασικών ενεργειακών πόρων ενδέχεται να έχει βαθύ αντίκτυπο στην οικονομία του Ιράν, το οποίο παραμένει βασικός παίκτης στον παγκόσμιο χάρτη φυσικού αερίου.

Το κοίτασμα South Pars αποτελεί κομβικό πυλώνα της ενεργειακής αυτάρκειας του Ιράν, καθώς καλύπτει περίπου το 1/3 του μεγαλύτερου κοιτάσματος φυσικού αερίου στον κόσμο. Το συγκεκριμένο κοίτασμα μοιράζεται με το Κατάρ, το οποίο το αποκαλεί North Dome και έχει αντλήσει δισεκατομμύρια από εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) επί τρεις δεκαετίες.

Τέσσερις μονάδες της Φάσης 14 του South Pars επλήγησαν, σε μικρή απόσταση από τις ενεργειακές εγκαταστάσεις του Κατάρ, πολλές από τις οποίες συνεργάζονται με εταιρείες-κολοσσούς όπως οι ExxonMobil και ConocoPhilips. Το South Pars φιλοξενεί αποθέματα 1.800 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών φυσικού αερίου, αρκετά για να καλύψουν την παγκόσμια κατανάλωση για 13 χρόνια.

Παρότι η παραγωγή φυσικού αερίου του Ιράν φτάνει τα 266 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, σχεδόν το 96% καταναλώνεται εγχώρια, λόγω κυρώσεων και τεχνικών περιορισμών. Οι εξαγωγές περιορίζονται στα 15,8 δισ. κυβικά μέτρα, κάτι που περιορίζει την επιρροή της χώρας σε διεθνές επίπεδο.

Στο πετρέλαιο, η παραγωγή του Ιράν κορυφώθηκε στα 6 εκατομμύρια bpd το 1974, προτού ξεκινήσουν οι αμερικανικές κυρώσεις από το 1979 και κορυφωθούν με την αποχώρηση Τραμπ από την πυρηνική συμφωνία το 2018. Ωστόσο, επί Μπάιντεν, οι εξαγωγές ανέκαμψαν, φτάνοντας τα 1,8 εκατομμύρια bpd τον Μάιο, σύμφωνα με την Kpler.

Παρά την αποκλειστικότητα του Ιράν από τους περιορισμούς παραγωγής του OPEC+, η παραγωγή του ενισχύθηκε, με 750.000 bpd προϊόντων πετρελαίου να εξάγονται, ενώ παράγει 34 δισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου ημερησίως – το 7% της παγκόσμιας παραγωγής.

Οι περισσότερες εγκαταστάσεις φυσικού αερίου και πετρελαίου βρίσκονται στη Χουζεστάν και τη Μπουσέρ, ενώ το νησί Kharg εξυπηρετεί το 90% των εξαγωγών πετρελαίου. Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι μέλη του OPEC, όπως η Σαουδική Αραβία, ίσως καλύψουν το κενό της ιρανικής παραγωγής, αν και οι δυνατότητες εφεδρικής παραγωγής μειώνονται.

Η συνεχιζόμενη ένταση δημιουργεί φόβους για κλιμάκωση του ενεργειακού πολέμου, επηρεάζοντας όχι μόνο τη Μέση Ανατολή, αλλά και τις διεθνείς αγορές ενέργειας.