Από σήμερα, η παγκόσμια εμπορική σκηνή αναδιαμορφώνεται, καθώς τίθενται σε εφαρμογή μαζικοί νέοι δασμοί από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρά τις εκτενείς διαπραγματεύσεις που συνεχίζονται, οι περισσότερες χώρες του κόσμου βρίσκονται πλέον αντιμέτωπες με ένα νέο καθεστώς εισαγωγών.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προσφέρει μια ψύχραιμη ανάγνωση των εξελίξεων, εκτιμώντας ότι, παρά τις αλλαγές, η παγκόσμια ανάπτυξη παραμένει σταθερή στο 3% για το έτος. Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ καλύπτουν το 13% του παγκόσμιου συνόλου, ποσοστό που δεν είναι αμελητέο, αλλά δεν αρκεί για να προκαλέσει παγκόσμια ύφεση.
Όπως σε κάθε εμπορική διαμάχη, υπάρχουν κερδισμένοι και χαμένοι, τουλάχιστον σε πρώτη φάση.
Οι κερδισμένοι από τη νέα εμπορική πολιτική των ΗΠΑ
Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να εξασφαλίζει την εικόνα του “νικητή”, αφού κατάφερε να επιβάλει τους περισσότερους όρους του. Η αμερικανική οικονομία διατήρησε την αναπτυξιακή της δυναμική στο δεύτερο τρίμηνο, παρά την αναταραχή στις αγορές.
Ωστόσο, οι συνέπειες αρχίζουν να εμφανίζονται: αύξηση τιμών, ελαφρά άνοδος πληθωρισμού και επιφυλακτικότητα από εταιρείες που προειδοποιούν για υψηλότερο κόστος παραγωγής.
Η Μεγάλη Βρετανία εξασφάλισε μια συμφωνία «εξπρές» με δασμό μόλις 10%, ποσοστό-ρεκόρ σε σχέση με άλλες χώρες.
Το Πακιστάν βρίσκεται επίσης στους ωφελημένους, χάρη στη συμφωνία που του δίνει προνομιακούς όρους για τις εξαγωγές του, ιδιαίτερα στον ενεργειακό τομέα.
Αντίστοιχα, η Νότια Κορέα πέτυχε μείωση δασμών από 25% σε 15%, γεγονός που αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητά της.
Οι χαμένοι του εμπορικού πολέμου
Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέφυγε τα χειρότερα, αλλά κλείνει συμφωνία στο 15%, ενώ ο χάλυβας και το αλουμίνιο επιβαρύνονται με 50% δασμούς. Γερμανία και Γαλλία εκφράζουν δυσαρέσκεια, καθώς οι τομείς αυτοκινήτων και ποτών πλήττονται σοβαρά.
Η Ελλάδα, λόγω περιορισμένων εμπορικών σχέσεων με τις ΗΠΑ, δεν επηρεάζεται άμεσα. Ωστόσο, αν οι επιπτώσεις στις μεγάλες οικονομίες προκαλέσουν μείωση εισοδήματος, ο τουρισμός ενδέχεται να υποστεί δευτερογενείς πιέσεις.
Μεγάλες ζημιές αναμένονται και σε αναδυόμενες οικονομίες:
- Η Βραζιλία τιμωρείται με δασμούς 50%, από μόλις 10%.
- Ο Καναδάς επιβαρύνεται με 35%, γεγονός που έχει προκαλέσει ήδη έντονες αντιδράσεις.
- Η Ινδία βλέπει τους δασμούς της να αγγίζουν το 25%, με απρόβλεπτες συνέπειες.
Καταρρέει ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας
Ο τομέας των αυτοκινητοβιομηχανιών καταγράφει τις μεγαλύτερες απώλειες. Εταιρείες-κολοσσοί όπως η Volkswagen, η Stellantis, η Mercedes και η Porsche έχουν ήδη προειδοποιήσει για πολλαπλά δισεκατομμύρια δολάρια σε ζημιές, λόγω της αύξησης του κόστους εισαγωγών.
Ταυτόχρονα, η γενικότερη βιομηχανική παραγωγή απειλείται, αφού τα μέταλλα κλειδιά όπως ο χάλυβας και το αλουμίνιο δασμολογούνται πλέον με 50%, αυξάνοντας το συνολικό λειτουργικό κόστος.
Κίνα & Ρωσία στο επίκεντρο των αβεβαιοτήτων
Η Κίνα και η Ρωσία αποτελούν τα μεγαλύτερα ερωτηματικά. Οι εμπορικές συνομιλίες με το Πεκίνο έχουν καταληκτική ημερομηνία την 12η Αυγούστου. Αν δεν υπάρξει τελική συμφωνία, οι ΗΠΑ απειλούν με δασμούς 100% σε όσες χώρες συνεργάζονται με τη Ρωσία.
Όσον αφορά τη Μόσχα, ο Τραμπ έχει θέσει τελεσίγραφο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Αν δεν υπάρξει πρόοδος, θα επιβληθούν δασμοί 100%, ενισχύοντας το ήδη βαρύ οικονομικό κλίμα.
Παράταση για το Μεξικό
Σε μια τελευταία εξέλιξη, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε 90ήμερη παράταση της υφιστάμενης συμφωνίας με το Μεξικό. Παρόλα αυτά, εξακολουθούν να ισχύουν:
- 25% στον φαιντανύλη
- 25% στα οχήματα
- 50% σε χάλυβα, αλουμίνιο και χαλκό